Huyền thoại bóng đá Bồ Đào Nha, Eusebio, từng có một lựa chọn gây ngạc nhiên khi được hỏi về sân vận động tuyệt vời nhất trong sự nghiệp lẫy lừng của mình. Có nhiều yếu tố tạo nên một sân bóng đá đặc biệt – bầu không khí sôi động, quy mô ấn tượng hay kiến trúc độc đáo. Tuy nhiên, đối với người hùng quá cố của Benfica những năm 1960, “Báo Đen”, đó lại là một nơi gắn liền với những ký ức đáng giá nhất. Dù chưa từng thi đấu cho một đội bóng Anh nào trong suốt 23 năm sự nghiệp đỉnh cao, nhưng nhờ những chuyến hành trình cùng Benfica và đội tuyển quốc gia Bồ Đào Nha (đội lẽ ra đã có thể giành một danh hiệu lớn trong thời đại của ông), Eusebio đã nhiều lần đặt chân đến quê hương của bóng đá.
Goodison Park – nơi sắp trở thành ký ức khi Everton chuẩn bị chuyển từ nét quyến rũ cổ kính sang một pháo đài hiện đại ở Bramley-Moore Dock – thường không phải là loại sân đấu chiếm trọn trái tim của các ngôi sao đội khách. Xù xì, ồn ào và không hề giấu diếm sự cổ điển, đây là một sân vận động thấm đẫm tinh thần vùng Merseyside, được người dân địa phương trân trọng như một chốn linh thiêng. Tuy nhiên, điều kỳ lạ là nó lại tạo ra sức hút tương tự với Eusebio.
Ký ức World Cup 1966 tại Goodison Park của Eusebio
Năm 1966, sân Goodison Park mộc mạc từng là nơi diễn ra một trong những trận đấu kịch tính nhất – và cuộc lội ngược dòng ngoạn mục nhất – trong lịch sử đầy biến động của các kỳ World Cup, khi Bồ Đào Nha đối đầu với Bắc Triều Tiên. Eusebio có những kỷ niệm đặc biệt đẹp về giải đấu năm đó khi ông giành danh hiệu Vua phá lưới với chín bàn thắng, sáu trong số đó được ghi tại Goodison Park.
Khi trở lại sân đấu này vào tháng 11 năm 2009, trong trận đấu mà Benfica đánh bại Everton 2-0 tại vòng bảng Europa League, ông đã chia sẻ, theo tờ Liverpool Echo: “Xin lỗi, tôi không nói tiếng Anh giỏi. Nhưng hôm nay, đối với tôi, đối với gia đình tôi, là một ngày tuyệt vời, khi Benfica thi đấu tại đây. Sân vận động này đối với tôi là sân vận động tốt nhất trong đời cầu thủ của tôi.”
Eusebio, với biệt danh “Báo Đen” bởi tốc độ đáng kinh ngạc, sự nhanh nhẹn và phong cách chơi đầy sức mạnh, đã ghi ba bàn trong vòng bảng năm 1966. Ông mở tỷ số trong chiến thắng 3-0 trước Bulgaria tại Old Trafford trước khi lập cú đúp tại Goodison Park trong chiến thắng 3-1 giúp loại đương kim vô địch Brazil.
Tuy nhiên, màn trình diễn phi thường với bốn bàn thắng trong cuộc lội ngược dòng 5-3 của Bồ Đào Nha trước Bắc Triều Tiên tại tứ kết vào ngày 23 tháng 7 mới là điều khiến ông được nhớ đến nhiều nhất. Sân vận động chia đôi xanh-đỏ của công viên Stanley Park đã chứng kiến một trong những cuộc đối đầu đáng kinh ngạc nhất lịch sử. Đối thủ vô danh của Bồ Đào Nha ban đầu vươn lên dẫn trước 3-0, trước khi Eusebio ghi bốn bàn – bao gồm hai quả phạt đền – giúp đội nhà tiến vào bán kết.
Toàn cảnh sân vận động Goodison Park, "ngôi nhà" lịch sử của câu lạc bộ Everton.
Ông tiếp tục ghi bàn trong trận bán kết gặp đội chủ nhà Anh, nhưng đó chỉ là bàn gỡ muộn khi cú đúp của Bobby Charlton giúp Tam Sư tiến thẳng tới danh hiệu lớn duy nhất của họ.
Điều gì khiến Goodison Park trở nên biểu tượng?
Eusebio có thể là một trong số ít cầu thủ nước ngoài ca ngợi Goodison Park là một trong những sân vận động vĩ đại nhất mọi thời đại – nhưng không phải vì những lý do thông thường mà người hâm mộ bóng đá Anh thường viện dẫn khi nhắc tên các “thánh đường” bóng đá mang tính biểu tượng của xứ sở sương mù. Là một nơi hội tụ truyền thống và đam mê bóng đá, sân đấu 39.572 chỗ ngồi này đã chứng kiến tất cả trong suốt 133 năm đầy kịch tính và sục sôi, và sự kịch tính chưa bao giờ rời xa nơi đây.
The Toffees là câu lạc bộ bóng đá nguyên thủy của Liverpool, và sau khi nhường lại sân Anfield cho đối thủ đang lên vào cuối thế kỷ 19, họ nắm giữ sự khác biệt độc đáo khi từng gọi cả ba sân vận động lớn của vùng Merseyside là sân nhà – trong quá khứ, hiện tại, và sắp tới. Khi Everton chuẩn bị chuyển đến sân Bramley-Moore Dock hiện đại và bóng bẩy, thì Goodison vẫn là trái tim đập mạnh mẽ của lịch sử “áo xanh” của họ.
Cổ động viên Everton tập trung bên ngoài sân vận động Goodison Park trước trận đấu.
Qua ba kỷ nguyên vàng – những năm 1930, 1960 và 1980 – Everton đứng trên đỉnh bóng đá Anh, sánh vai với những người hàng xóm khi Merseyside thống trị. Từ quá khứ lẫy lừng đó là một bảng thành tích đáng tự hào: chín chức vô địch quốc gia, năm FA Cup, và một Cúp C2 châu Âu – tất cả đều được khai sinh hoặc vang vọng qua những bức tường huyền thoại của Goodison.
Tất nhiên, những thập kỷ gần đây đã không mấy suôn sẻ. Câu lạc bộ hiện đang trải qua cơn hạn hán danh hiệu kéo dài 29 năm, tình hình tài chính bất ổn và thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ xuống hạng. Tuy nhiên, với sự trở lại của David Moyes vào đầu mùa giải 2024/25, và sự lãnh đạo mới được注入 bởi tập đoàn Friedkin Group có trụ sở tại Texas, tâm trạng đã bắt đầu thay đổi. “Quý Bà Già Vĩ Đại” (Grand Old Lady), như thường lệ, vẫn rung chuyển và sục sôi vào những ngày thi đấu, bất chấp vận may (hay thiếu may mắn) trên sân cỏ.
Điều tuyệt vời nhất là linh hồn của sân vận động sẽ không bị đóng cửa hay phá hủy. Trong một bước ngoặt đầy cảm động, đội nữ Everton Women sẽ thừa kế Goodison, giữ cho cổng sân luôn mở và lịch sử sống mãi. Trong khi đội nam chuyển đến bên kia bờ sông Mersey, ngôi nhà cũ sẽ vẫn nằm yên bình ở phía bắc công viên Stanley – một tượng đài sống động cho vinh quang, sự kiên cường và nỗ lực của Everton qua các thời đại.
Kết luận
Lựa chọn Goodison Park là sân vận động yêu thích của huyền thoại Eusebio không chỉ là một sự ngạc nhiên thú vị, mà còn nhấn mạnh sức mạnh của những ký ức và tầm quan trọng của những sân đấu mang tính lịch sử. Dù sắp nhường lại vai trò sân nhà chính cho đội nam, Goodison Park với 133 năm tuổi vẫn giữ vững vị thế là một biểu tượng của bóng đá Anh và câu lạc bộ Everton. Với việc đội nữ tiếp quản, linh hồn của “Quý Bà Già Vĩ Đại” sẽ tiếp tục được gìn giữ, kể lại câu chuyện về một sân vận động đã chứng kiến cả những khoảnh khắc vĩ đại nhất của World Cup và lịch sử lẫy lừng của The Toffees.
